Wat is kindermishandeling?

Kindermishandeling is elke vorm van lichamelijk, emotioneel of seksueel geweld waar kinderen slachtoffer van zijn. Niet door ongeval, maar door daden of nalatigheden van ouders of andere personen. De gevolgen van kindermishandeling brengen de ontwikkeling van het kind ernstig in gevaar.

We onderscheiden deze vormen van kindermishandeling:

Lichamelijke mishandeling en verwaarlozing

We spreken van lichamelijke kindermishandeling, wanneer een volwassene fysiek geweld pleegt op een kind of een jongere. Voorbeelden hiervan zijn: slaan, schoppen, bijten, het toebrengen van brand- of snijwonden, krabben, schudden, vergiftigen, … Dit geweld is verschillend van een ongeval.
Wanneer een volwassene een kind of jongere niet de nodige lichamelijke verzorging geeft, is er sprake van lichamelijke verwaarlozing. Dit houdt in dat er geen, te weinig of verkeerde aandacht is voor kledij, voeding, slaap, veiligheid, medische verzorging, …

Emotionele mishandeling en verwaarlozing

Bij emotionele mishandeling denken we aan een heel spectrum aan negatieve houdingen van een volwassene naar een kind:   schreeuwen, uitschelden, kleineren, vernederen, bedreigen, chanteren, afwijzen, opsluiten, pesten, verwerpen te hoge eisen stellen, beschuldigen, … Kinderen of jongeren getuige laten zijn van partnergeweld is eveneens emotionele kindermishandeling.
Er is sprake van emotionele verwaarlozing, wanneer een volwassene onvoldoende of geen aandacht schenkt aan de emotionele noden van het kind of de jongere. Er is een tekort aan liefde, aandacht, betrokkenheid, interesse, respect, onderwijs, communicatie, veiligheid, voorspelbaarheid,…  Andere voorbeelden zijn: opsluiting, negeren, niet luisteren,…

Seksueel misbruik

We spreken van seksueel misbruik wanneer een kind of jongere door een volwassene betrokken wordt bij seksuele activiteiten die niet passen bij de leeftijd van het kind of de jongere en die kaderen in de behoeftebevrediging van de volwassene. Seksueel misbruik kent vele gradaties. Het gaat van begluren, aanraken, strelen, zoenen, tonen van pornografisch materiaal,… tot expliciete seksuele handelingen zoals penetratie. Bij seksueel misbruik worden de grenzen van het kind of de jongere overschreden en ontstaan er vaak gevoelens van verwarring en onmacht.
Het seksueel misbruik kan zowel door een familielid als door een buitenstaander gepleegd worden. Ook tussen kinderen en jongeren kan er sprake zijn van seksueel grensoverschrijdend gedrag.

Enkele bijzondere vormen van kindermishandeling:

  • Factitious disorder by proxy (of Münchhausen by proxy)
  • Shaken Infant Syndrome (SIS)
  • Institutionele en structurele kindermishandeling
  • Psychogene dwerggroei (of failure to thrive)